Ziemniak, kartofel, pyra, grula… Niezależnie od tego, jakie słowo odnosi się w Twoim regionie do tego smacznego i sycącego warzywa, jedno jest pewne – to produkt, bez którego trudno wyobrazić sobie polską kuchnię. Aż trudno uwierzyć, że po raz pierwszy ziemniaki pojawiły się na naszych stołach dopiero 300 lat temu! Jak przedstawia się historia ziemniaka w Polsce? Jakie tradycyjne dania z ziemniaków warto znać? Przeczytaj i sprawdź sama!
Krótka historia ziemniaka
Ziemniaki, dziś znane i lubiane niemal na każdej szerokości geograficznej, przez wieki uprawiane były wyłącznie w Ameryce Południowej. Do Europy przywieźli je ze sobą uczestnicy wielkich wypraw geograficznych z XVI w. – najprawdopodobniej Hiszpanie. Początkowo uprawiano je jednak jako… rośliny ozdobne. Dopiero z czasem odkryto ich walory smakowe oraz odżywcze i zaczęto uprawiać je na dużą skalę.
W Polsce wczesna historia ziemniaka wiązana jest przede wszystkim z postacią króla Jana III Sobieskiego. Wedle słynnej anegdoty miał on przesłać swojej ukochanej Marysieńce wór ziemniaków jako prezent spod Wiednia, gdzie w 1683 r. wygrał pamiętną bitwę. Czy to prawda? Pewnie nigdy się nie dowiemy…
Wiadomo jednak, że w ogrodzie przy pałacu w Wilanowie bulwy ziemniaka uprawiał królewski ogrodnik Paweł Wienczarek, a jego zięć, Jan Łuba, przyczynił się do popularyzacji tego warzywa wśród możnych rodów Warszawy. Na przełomie XVIII i XIX w. w wielu miejscach wprowadzano natomiast odgórne nakazy uprawy ziemniaka ze względu na jego wysoką wydajność jako rośliny uprawnej. W ten sposób ziemniak został z nami na dłużej – i bardzo dobrze!
Kopytka, pyzy, kartoflanka – najlepsze polskie dania z ziemniaków
Ponad trzy stulecia obecności ziemniaka w naszym jadłospisie zaowocowały niezliczonymi przepisami na potrawy z ziemniakami. Najpopularniejsze z nich, jak chrupiące placki ziemniaczane, pyszne sprężyste kopytka, jędrne, okrągłe pyzy czy smakowite pierogi ruskie z ziemniaczanym nadzieniem, przyrządza się niemal wszędzie, od Pomorza po Podhale. Inne dania z ziemniaków mają natomiast charakter regionalny, więc nie są znane każdemu. Podróżując po Polsce, warto odkrywać takie tradycyjne potrawy z ziemniakami, jak np.:
- moskole, czyli podhalańskie placki z ziemniaków z aromatyczną cebulką i sporą ilością pieprzu;
- kartoflanka kociewska, czyli rozgrzewająca i bardzo sycąca zupa na bazie podsmażanych ziemniaków, z pulchnymi, okrągłymi kluskami ziemniaczanymi – golcami (wywodzi się z Kociewia, malowniczego regionu na Pomorzu Gdańskim);
- kartacze (albo cepeliny), czyli uwielbiane na Podlasiu podłużne, walcowate kluski, przyrządzane z mieszanki surowych i gotowanych ziemniaków oraz nadziewane dobrze doprawionym mięsem mielonym.
Nie planujesz w najbliższym czasie żadnych wycieczek po kraju? Nic nie szkodzi – w kulinarną podróż z ziemniakami w roli głównej możesz się wybrać, nie ruszając się na krok ze swojej kuchni. Wspomniane potrawy z ziemniakami są dostępne jako mrożone dania gotowe, przygotowane przez Proste Historie. Wystarczy więc dosłownie kilka chwil, by smakowo przenieść się do Kociewia, na Podhale czy na Podlasie.
Ziemniaki do obiadu: nasze propozycje
Ziemniaki pełnią też jednak inną, bardzo ważną rolę w polskiej kuchni – zwykle występują bowiem w roli pożywnego, smacznego dodatku do dania głównego. Te najprostsze, gotowane, pojawiają się na naszych stołach na tyle często, że w końcu mogą się znudzić… Warto więc czasem sięgnąć po jakiś inny przepis na ziemniaki, który ożywi całe danie. Oprócz frytek, które na pewno znasz i lubisz, przetestuj też ekspresowe ziemniaczane opcje proponowane przez Proste Historie, np. tłuczone pyry na maśle, talarki ziemniaczane czy grubo ciosane kartofle ze skórką. Palce lizać!
Dodaj komentarz