Cholesterol całkowity to ogólna ilość cholesterolu znajdującego się w organizmie człowieka, zarówno tego dostarczanego z żywnością, jak i produkowanego wewnątrz organizmu głównie przez wątrobę. W skład cholesterolu całkowitego wchodzą dwie główne frakcje: LDL i HDL. Dodatkowo w badaniach profilu lipidowego najczęściej oznacza się także stężenie trójglicerydów oraz cholesterolu nie-HDL. Wyjaśniamy, co dokładnie oznacza stwierdzenie „dobry” i „zły” cholesterol oraz który z nich (HDL czy LDL), gdy jest podwyższony, przyczynia się do rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego. Sprawdź też, dlaczego warto badać poziom cholesterolu we krwi i co możesz zrobić, żeby utrzymać go w ryzach.
Dobry i zły cholesterol – co to znaczy?
Cholesterol to substancja tłuszczowa, która nie rozpuszcza się w wodzie i dlatego w osoczu krwi jest transportowana w połączeniu z białkami, które nazywamy lipoproteinami. W ocenie ryzyka sercowo-naczyniowego najbardziej istotne są dwie frakcje cholesterolu: LDL i HDL. Dlaczego jeden cholesterol nazywany jest „dobrym”, a drugi „złym”? Wynika to z funkcji, jakie cholesterol LDL i HDL pełni w organizmie.
- Cholesterol frakcji LDL jest odpowiedzialny za budowanie w naczyniach krwionośnych blaszki miażdżycowej zwężającej światło tętnic i utrudniającej przepływ krwi, dlatego nazywany jest „złym” cholesterolem.
- Z kolei cholesterol frakcji HDL, czyli „dobry” cholesterol, działa ochronnie na naczynia. Oprócz tego jego cząsteczki przenikają do ścian tętnic i mają zdolność pobierania z nich cholesterolu, który potem transportują do wątroby, gdzie jest rozkładany, a następnie usuwany z organizmu w postaci żółci.
Cholesterol dobry i zły – dlaczego te dwie frakcje są ważne w organizmie człowieka?
Cholesterol jest niezbędny do produkcji hormonów, syntezy kwasów żółciowych, witaminy D i bierze udział w budowie błon komórkowych. Mimo, iż jest niezbędny do zachowania zdrowia i prawidłowego funkcjonowania organizmu, należy dbać o zachowanie prawidłowego poziomu cholesterolu całkowitego, jak i poszczególnych jego frakcji.
Niewłaściwe stężenia cholesterolu we krwi mogą prowadzić do schorzeń układu sercowo-naczyniowego. Ryzyko wystąpienia chorób serca jest znacznie bardziej prawdopodobne, jeśli lipidogram wykaże, że masz wysoki poziom cholesterolu LDL i niski poziom cholesterolu HDL. Musisz pamiętać, że podwyższony cholesterol to powszechna sytuacja, która dotyczy ponad 60% dorosłych Polaków¹. Większość osób nawet nie zdaje sobie sprawy z obecności takiego problemu. Właśnie dlatego warto regularnie się badać i dbać o swoje zdrowie.
Podwyższony cholesterol, czyli hipercholesterolemia – jak sobie radzić z tym problemem?
Pierwszym krokiem w walce z hipercholesterolemią (podwyższonym poziomem cholesterolu) jest zmiana stylu życia. Właściwa dieta i regularna aktywność fizyczna pomogą Ci zmniejszyć poziom złego cholesterolu we krwi². Twoja dieta powinna być bogata w warzywa, owoce, nasiona roślin strączkowych, pełnoziarniste produkty zbożowe, ryby i orzechy oraz uboga w tłuszcze nasycone i tłuszcze trans. Należy także ograniczać spożycie alkoholu oraz unikać palenia tytoniu i przewlekłego stresu.
Wszyscy dorośli powinni też podejmować regularną aktywność fizyczną. Zalecenia mówią o 150-300 minutach umiarkowanej aerobowej aktywności tygodniowo lub 75-150 minutach intensywnej aerobowej aktywności fizycznej na tydzień. Dorośli powinni również wykonywać ćwiczenia wzmacniające mięśnie o umiarkowanej lub większej intensywności, obejmujące wszystkie główne grupy mięśni przez co najmniej 2 dni w tygodniu, ponieważ zapewniają one dodatkowe korzyści zdrowotne. Z pewnością regularna aktywność fizyczna pomoże w utrzymaniu prawidłowej masy ciała, zmniejszy ryzyko nadciśnienia i poprawi zdrowie serca. To jednak nie wszystko, co możesz dla siebie zrobić…
Warto również codziennie sięgać po żywność funkcjonalną ze stanolami roślinnymi*. To składnik aktywny znajdujący się w produktach Benecol. Aby zbić wysoki poziom cholesterolu, wystarczy w ciągu dnia zjeść 3-4 kromki pieczywa posmarowanego margaryną Benecol lub wypić napój jogurtowy w ulubionym smaku (truskawkowym bądź Original) tejże marki. Udowodniono, że spożycie od 1,5 do 2,4 g stanoli roślinnych dziennie może przyczynić się do obniżenia poziomu cholesterolu LDL o około 7-10 proc w ciągu 2-3 tygodni³.
Jeśli chcesz zadbać o swój poziom cholesterolu i zdrowie serca, najlepsze rezultaty przyniesie wyeliminowanie czynników, które mogą go podwyższać oraz zatroszczenie się o zdrowy styl życia. W zmianach uwzględnij aktywność fizyczną, ogranicz palenie papierosów i spożycie alkoholu, a przede wszystkim pomyśl o zmianie nawyków żywieniowych z włączeniem do codziennej diety produktów Benecol, aby cieszyć się pozytywnymi efektami w postaci prawidłowych wyników badań. Powodzenia!
* Udowodniono, że estry stanoli roślinnych obniżają stężenie cholesterolu. Wysokie stężenie cholesterolu jest czynnikiem ryzyka rozwoju choroby wieńcowej serca.
Referencje:
¹ Kozłowska-Wojciechowska M., Cybulska B., Narkiewicz K. et al. Stanole roślinne – niedoceniany element diety w profilaktyce i terapii chorób układu krążenia na tle miażdżycy. Online: https://core.ac.uk/download/pdf/268452868.pdf. Dostęp: 24.32.2023.
² Czynniki powodujące wzrost poziomu cholesterolu. Online: https://benecol.pl/zdrowe-porady/czynniki-powodujace-wzrost-poziomu-cholesterolu/#5303a930. Dostęp: 24.02.2023.
³ European Food Safety Authority. „Blood cholesterol reduction health claims on phytosterols can now be judged against EFSA new scientific advice. Online: https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/blood-cholesterol-reduction-health-claims-phytosterols-can. Dostęp: 24.03.2023.
Dodaj komentarz